Dynamiczna wymiana oleju w automatycznej skrzyni biegów
Jak bezpiecznie wymienić olej w automatycznej skrzyni biegów.
Odsetek samochodów wyposażonych w automatyczna skrzynię biegów stale wzrasta. Jeszcze kila lat temu brak lewarka zmiany biegów był prawdziwą egzotyką natomiast rozwój nowych technologii i coraz większe korki w miastach sprawiają, że zainteresowanie automatami rośnie bardzo szybko. Szacuje się już około 18% nowych samochodów sprzedawanych w Polsce to „automaty” właśnie. Co ciekawe wzrost tego segmentu nie idzie w parzę z ilością warsztatów które oferują profesjonalny serwis tych podzespołów. Wielu mechaników nie podejmuje się nawet usługi wymiany oleju. Obawiają się pogorszenia pracy skrzyni biegów i ewentualnych roszczeń niezadowolonych klientów. Presja klientów będzie coraz większa więc chyba najwyższy czas, aby się przełamać. Podpowiadamy jak bezpiecznie przeprowadzić procedurę wymiany oleju nie narażając się na kłopoty.
Dlaczego olej w skrzyni trzeba wymieniać?
Wielu kierowców przyzwyczajonych do manualnych skrzyń biegów często nie zdaje sobie sprawy, że w skrzyni biegów jest olej, który trzeba wymieniać. Najczęściej zaczynają się interesować tym tematem w chwili pierwszych problemów ze skrzynią. Szarpanie przy ruszaniu, długie przełączanie przełożeń to chwile, kiedy kierowca osobiście doświadcza efektów zaniedbania wymiany oleju. Okazuje się, że w skrzyni zużywają się zarówno koła przekładni planetarnych, łożyska a nawet sprzęgło hydrokinetyczne. Oczywiście największym źródłem problemów jest zużycie tarcz sprzęgłowych. To one są przyczyną większości zanieczyszczeń znajdujących się w skrzyni biegów. W każdym „automacie” znajdują się wielotarczowe mokre sprzęgła które są przyczyną utleniania i zanieczyszczania oleju. W ekstremalnych sytuacjach pomiędzy tarczami powstaje temperatura rzędu 400 st. Celsjusza a to przyczynia się do utleniania środka smarnego, zmniejszania jego zdolności myjących i dyspergujących.
Choć normy temperatur pracy nie są przy tym przekraczane, olej, starzejąc się, traci swe pierwotne właściwości, więc z czasem nie spełnia wszystkich stawianych mu wymagań. Zwiększa się lub zmniejsza jego gęstość, lepkość, własności smarne, myjące itd. Skrzynia ulega wówczas przyspieszonemu zużyciu. Gdy temperatury dopuszczalne zostaną przekroczone, skrzynia w skrajnych przypadkach może nawet ulec natychmiastowej awarii. Innymi słowy, z biegiem czasu olej czarnieje i nie jest w stanie wymywać zanieczyszczeń, które sukcesywnie zatykają kanały i zawory sterujące pracą skrzyni. Niewłaściwa działanie tych elementów jest odczuwalne przez kierowcę w postaci szarpania i niewłaściwego zmieniania przełożeń. Aby nie dopuścić do takiej sytuacji należy regularnie zmieniać olej i przy okazji płucząc wnętrze skrzyni specjalnym preparatem. I nie chodzi tu tylko o dolewanie oleju, bo tak śmiało możemy nazwać „wymianę statyczną „tylko całkowite zastąpienie starego oleju świeżym. Taki proces jest możliwy podczas „wymiany dynamicznej”. Wymiana grawitacyjna w większości klasycznych automatów pozwala na spuszczenie około połowy środka smarnego. Reszta oleju pozostaje w konwerterze (sprzęgle hydrokinetycznym), pompie i kanałach olejowych. Oczywiście są też wyjątki od tej reguły tzn. samochody wyposażone w śrubę spustową konwertera, ale to rozwiązanie spotykane jest raczej w starszych pojazdach. Wspominamy o tym dlatego że znane są przypadki bezawaryjnej pracy takiej skrzyni nawet przez 1000000 km! Fakt ten dosyć dobrze działa na wyobraźnię i uświadamia jak ważne jest wymienianie całego oleju w skrzyni biegów.
Właśnie dlatego olej najlepiej wymieniać dynamicznie. Dynamiczna wymiana oleju polega na włączeniu się w obieg oleju skrzyni biegów specjalnym urządzeniem i przeprowadzenie wymiany oleju w trakcie, gdy silnik i skrzynia biegów pracuje. Pozwalamy, aby pompa oleju skrzyni biegów „wypchała” cały olej ze skrzyni biegów i w jego miejsce sukcesywnie wtłaczamy nowy, świeży olej.
Dobór właściwego oleju.
Musi to być produkt od sprawdzonego dostawcy i spełniający specyfikację producenta pojazdu. W przypadku olejów w nowych skrzyniach biegów nie ma miejsca na dobieranie oleju na oko a ryzyko ewentualnych błędów liczone są w tysiącach. Zły dobór oleju może bowiem powodować twardą lub zbyt miękką zmianę biegów, opóźnione ruszanie w przód lub w tył i dziwne odgłosy pracy.